تریس روت (Traceroute) و tracert فرامین عیب‌یابی شبکه رایانه‌ای هستند که برای ردیابی مسیر حرکت و سنجش تأخیر انتقال بسته‌های شبکه‌ای در شبکه با پروتکل اینترنت (IP) مورد استفاده قرار می‌گیرند.
این ابزار عارضه یاب شبکه ای سه هدف اولیه دارد، که به شما یک نمایه کامل از مشکل به وجود آمده می دهد.
به عبارتی دیگر به کمک traceroute شما می توانید:
- مسیر کاملی که یک بسته برای رسیدن به مقصدش طی می کند را مشاهده کنید.
- با نام ها و هویت روترها و دستگاه های میان راه مسیر آشنا شوید.
- مدت زمانی که داده ها برای ارسال و دریافت بین هر دستگاه درون مسیر طول صرف کرده اند را پیدا کنید.
تهیه چنین اطلاعاتی در رابطه با مسیرهای طی شده در روزهای اول اینترنت متداول بوده، ولی پس از آن، مسئله ای شک برانگیز و مشکوک برای مسائل امنیتی و حریم خصوصی شناخته شد. اطلاعات traceroute مکررا مورد استفاده هکرها قرار می گرفت تا اطلاعاتی را در رابطه با مهندسی و توپولوژی شبکه ی یک شرکت بدست آورند. با استفاده از دستور traceroute، یک هکر به سرعت می‌تواند متوجه مسیریاب‌های واسط برای اهداف شناخته شده در شبکه یک شرکت شود.
ابزار تریس روت (TRACE ROUTE) به وسیلهٔ افزایش مقدار تی‌تی‌ال (TTL) برای هر خوشهٔ ارسال شده از بسته‌ها کار می‌کند. سه بستهٔ فرستاده شدهٔ نخست تی‌تی‌ال مقدار یک دارند (بر این دلالت می‌کند که این بسته‌ها به وسیلهٔ میزبان به جای میزبان بعدی ارجاع نشوند). خوشهٔ بسته‌های بعدی مقدار تی‌تی‌ال دو دارند و به همین ترتیب مقدار تی‌تی‌ال خوشه‌های بسته‌ها زیاد می‌شود. وقتی یک بسته به یک میزبان می‌رسد، به‌طور عادی یک عدد از مقدار تی‌تی‌ال آن کم می‌شود، و پس از آن بسته به مقصد بعدی ارجاع داده می‌شود. ولی هنگامی که یک بسته با مقدار تی‌تی‌ال یک به میزبانی برسد، میزبان بسته را دور می‌ریزد و پیغام آی‌سی‌ام‌پی با محتوای از حد زمانی تجاوز شده (نوع ۱۱) به فرستنده بازپس می‌فرستد. ابزار تریس روت از این نوع بازگشت بسته (رد کردن بسته) استفاده می‌کند تا لیستی از میزبان‌هایی که بسته با مسیریابی منتقل شده تا به مقصد برسد را تولید کند. در ضمن سه مقدار زمانی (از فاصله تا میزبان) برای هر یک از میزبان‌هایی که بسته باید طی کند با واحد میلی‌ثانیه بازگردانده می‌شود.
ابزار تریس روت اغلب برای رفع مشکل در شبکه استفاده می‌شود. به وسیله نشان دادن روترهای پیموده شده، این ابزار اجازه می‌دهد که کاربر مسیری که باید پیموده شود تا به یک هدف خاص در شبکه برسد را مشاهده کند.